Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, dolarsızlaştırmayı teşvik etme çabalarının bir parçası olarak, bankaların menkul kıymet tutma oranını yüzde 5’ten yüzde 10’a yükseltti. Merkez Bankası Cumartesi günü yaptığı açıklamada, bankaların TL mevduatlarının payını yüzde 60’ın üzerine çıkarmaları halinde indirimli menkul kıymet tutma oranı alacaklarını söyledi. Değişiklik 24 Şubat’tan itibaren geçerli olacak.
Merkez bankası cuma günü yaptığı açıklamada, en büyük önceliğinin liranın banka mevduatlarındaki payını bir yıl önceki yaklaşık yüzde 35’ten 2023’ün ilk yarısında yüzde 60’a çıkararak kullanımını genişletmek olduğunu söylemişti.
Döviz kurunun, mevcut seviyelerinde aylardır sabit kaldığını takip ediyoruz. Bu ortamda döviz ve dövize endeksli Döviz Korumalı Mevduattan TL’ye geçiş de etkilenmiştir. Bu eğilimin düzenleyici tarafında, banka mudilerinin döviz cinsinden kalması borç verenler için daha fazla ceza puanı yarattığından, bankalar agresif bir şekilde döviz mevduatlarını TL veya döviz korumalı mevduata dönüştürmeye çalışıyor. Bunu sağlamak için uygulanan mevduat faizleri, çok geniş ve politika faizinden ayrı bir faiz koridorunun oluşması sonucunu doğurmaktadır. TCMB politika faizi yüzde 9, 3 aya kadar ağırlıklı mevduat faiz oranları ise 30 Aralık haftası itibarıyla yüzde 24,2 seviyesinde.
Enflasyonla makul bir mücadelenin olmaması, TL’nin temel işlevlerinin çok kısa sürede dövize devrolunmasına neden olarak, döviz mevduatlarında (döviz korumalı mevduat dahil veya hariç) hızlı bir artışa neden olmuştur. Mevduat kompozisyonu dalgalı bir seyir izlese de, yüzde 5’lik resmi enflasyon hedefinin çok uzağında olması, kurun tekrar yükselmesi durumunda bu eğilimin hızla YP mevduata kaymasına neden olabilir.
Bankacılık sektörü TL ve FX mevduat dağılımı ile politika faizi karşılaştırması… Kaynak: BDDK, TCMB, Tera Yatırım
Kaynak: Tera Yatırım-Enver Erkan