Gelecek yıl emekçi ve emeklileri zor bir yıl bekliyor. Asgari ücret açlık sınırının altında belirlenirken, emekli aylıklarına ocak ayında yapılacak zamlar da düşük kalacak. Emekliler açlık sınırının altında aylık almaya devam edecek. Özel sektördeki ücretlerin büyük bir bölümü asgari ücretin biraz üzerinde. Asgari ücretteki artış düşük kaldığı için özel sektörün genelindeki ücret zamları da bu düşük zamma göre şekillenecek.
Hükümet ve işverenler, işçi tarafının olmadığı toplantıda asgari ücreti 28 bin 75 lira olarak belirledi. Asgari ücret daha yürürlüğe girmeden kasım itibariyle 29 bin 828 lira olan açlık sınırının altında kaldı. Ayrıca asgari ücretli işçiler 28 bin 75 lirayı ocak sonu, şubat başında alabilecek. O zamana kadar açlık sınırı ile asgari ücret arasındaki fark daha da açılacak.
Asgari ücret 2026’nın tamamında geçerli olacak. Hükümetten yıl ortasında asgari ücrette artış olacağına dair bir işaret gelmedi. Yıl sonuna kadar milyonlarca işçi açlık sınırının çok altında kalan ücretlerle geçinmeye çalışacak.
EMEKLİNİN HALİ PERİŞAN
Geçim zorluğu çeken milyonlarca emekli ise gelecek yıl daha da zorlanacak. SSK ve Bağ-Kur emeklilerine ocakta yüzde 12-14 civarında zam bekleniyor. İktidar en düşük emekli aylığını da bir süredir işçi ve Bağ-Kur emekli aylıklarındaki artış kadar artırıyor. Şu anda en düşük emekli aylığı (Bağ-Kur aylıkları) 16 bin 881 lira. Bu emeklilere en fazla yüzde 14 zam yapılsa bile en düşük emekli aylığı 19 bin 244 liraya çıkıyor. Asgari ücret ile açlık sınırının yanına bile yaklaşamıyor. Şu anda yaklaşık 4 milyon emeklinin en düşük aylık aldığı belirtiliyor. Bu durumda milyonlarca emekli 20 bin liranın altında kalan aylıkları ile geçinmeye çalışacak. Strateji ve Bütçe Başkanlığı’nın verilerine göre, en düşük işçi emeklisi aylığı şu anda 18 bin 413 lira. Bu emekliye en fazla yüzde 14 zam gelse aylığı 20 bin 991 liraya çıkıyor. Aylık açlık sınırı ile asgari ücretin çok altında kalıyor.
Memur ve memur emeklilerinin maaş ve aylıkları, işçi-Bağ-Kur emekli aylıklarından farklı olarak toplu sözleşmeye göre artırılıyor. Memur ve memur emeklisine ocakta toplu sözleşme ve enflasyon farkıyla birlikte
yüzde 18-20 civarında artış bekleniyor. Şu anda en düşük memur emeklisinin aylığı 19 bin 106 lira. Bu emekli en fazla yüzde 20 zam alsa aylığı 22 bin 927 liraya çıkıyor. Asgari ücretin de açlık sınırının da altında kalıyor. Şu anda ortalama memur emeklisi aylığı bile 23 bin 755 lira. Bu emekliye en fazla yüzde 20 zam gelse aylığı 28 bin 506 liraya çıkıyor. Asgari ücreti biraz geçse bile yine açlık sınırının altında kalıyor.
KADEMELİ DÜŞECEK
Toplu sözleşme zam oranları düşük belirlendiği için memur ve memur emeklilerini iki yıl boyunca zorlu bir dönem bekliyor. Toplu sözleşmeye göre her 6 ayda bir alacakları zam oranı da düşecek. Sözleşmeye göre memur ile memur emeklisine ocak ayında yüzde 11 oranında toplu sözleşme zammı verilecek. Bu zam temmuzda yüzde 7’ye düşecek. 2027 yılında ise zam oranı daha da aşağıya inecek. 2027’nin ocak ayında memur ve memur emeklisine yüzde 5 toplu sözleşme zammı verilecek. 2027 Temmuz’da ise toplu sözleşme zammı yüzde 4’e inecek. Bu oranlara enflasyon farkı da eklenecek. Ancak hükümetin varsayımına göre enflasyon düşeceği için enflasyon farkı da azalacak.
ÖZEL SEKTÖR EMEKÇİLERİ
Özel sektörde çalışan emekçilerin büyük bir bölümünün ücreti de asgari ücretin biraz üzerinde. İşverenler ocak zammı için asgari ücrete yapılacak zam oranını bekliyorlardı. Özel sektördeki işçilere yapılacak zam oranlarının da genel olarak yüzde 27 civarında kalması bekleniyor. Bu nedenle de milyonlarca işçinin ücreti yıl içerisinde açlık sınırının altına inecek.
‘MUTLAKA GÜNCELLENMELİ’
Emekçiler asgari ücretin yıl içerisinde mutlaka güncellenmesini istiyor.
DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, asgari ücretin daha şu anda açlık sınırının altında olduğuna dikkat çekti. Ücretin alınacağı 1 Şubat’ta açlık sınırının çok çok altında kalacağına işaret eden Çerkezoğlu, “Mutlaka asgari ücret yeniden ele alınmalı, güncellenmeli ve bu yüksek enflasyon ortamında yılda en az iki kez revize edilmelidir” dedi. Sendikalar tarafından ortak bir mücadele yürütülmesi gerektiğini belirten Çerkezoğlu, “Başta diğer konfederasyonlar olmak üzere herkesi ortak mücadeleye çağırmayı sürdüreceğiz” diye konuştu.
