Üniversite öğrenciliği, hayatın en stresli dönemlerinden biridir. Aslına bakılırsa her 10 üniversite öğrencisinden sekizi sık sık stres yaşadığını bildirmekte ve üniversite öğrencilerinin yüzde 61’i anksiyete, depresyon ya da diğer ihtiyaçları için danışmanlık almaktadır.1
University of South Australia’daki araştırmacılar tarafından yürütülen ve Nutrients dergisinde yayınlanan yeni bir çalışmada, lisans düzeyindeki üniversite öğrencilerinin 16 hafta boyunca günde yaklaşık 56 gram ceviz yemelerinin kendi bildirdikleri zihinsel sağlık durumlarını iyileştirdiği, akademik stresin bazı olumsuz etkilerine karşı koruyucu bir etkiye sahip olduğu ve kendi bildirdikleri uyku kalitelerini uzun vadede artırdığı gösterildi.2
Bu araştırmada görev alan doktora öğrencisi Mauritz F. Herselman, “Cevizin sağlığı geliştiren bir gıda olduğunu zaten biliyorduk, fakat bu çalışmanın tasarımı ve uzunluğu sayesinde, bulgular ceviz gibi basit bir gıdanın stresle mücadeleye nasıl yardımcı olabileceğini net bir şekilde açıklıyor.” diyor.
University of South Australia ve California Walnut Commission tarafından ortaklaşa desteklenen bu randomize klinik çalışmanın ceviz yiyen katılımcı grubunda, strese karşı korumayla bağlantılı metabolik belirteçlerde de artış görüldü.
Ayrıca ceviz yemenin, akademik stresin bağırsak bakterilerinin çeşitliliği üzerindeki olumsuz etkilerini bastırmış olabileceği de kaydedildi (yalnızca kadınlarda).
“Üniversite öğrencileri, bir yandan üniversite eğitimlerini tamamlarken bir yandan da büyük olasılıkla zorlu ve stresli bir yetişkinliğe geçiş süreci yaşayan, benzersiz bir popülasyondur” diye belirten University of South Australia Klinik ve Sağlık Bilimleri Doçenti ve bu çalışmadaki baş araştırmacı olan Larisa Bobrovskaya, sözlerine şöyle devam ediyor:
“Hayli yüksek olan öğrenimi tamamlama ve cazip işler bulma baskısı, öğrencilerin zihinsel ve fiziksel sağlığını ve de genel esenliğini etkileyebilir.”
Bobrovskaya ayrıca “Bu nedenle akademik stresi yönetmek önemli ve öğrenciler üniversite eğitimlerini başarıyla tamamlamak için çeşitli stratejiler benimseyebilir. Diyet müdahalesi, öğrencilerin beyin sağlığını artırabilecek bu tür stratejilerden biri olmakla birlikte, öğrenciler tarafından genellikle ihmal ediliyor.” diye ekliyor.
Türkiye’de gençlerin stres düzeyi
BAREM’in küresel ortağı WIN Group ile birlikte 39 ülkede gerçekleştirdiği Sağlık Araştırması’na göre, Türkiye’de insanların yüzde 40’ı çok sık ya da sık sık stres yaşadığını belirtiyor. Öte yandan, çok sık ve iyi uyuduğunu söyleyenlerin oranı yüzde 50. Türkiye’de en stresli gruplar arasında yüzde 51 ile öğrenciler ve yüzde 50 ile 18-34 yaş grubu başı çekiyor.3
Çalışma hakkında genel bilgiler
Yaşları 18 ile 35 arasında değişen üniversite öğrencileri, bu çalışmanın 16 haftası boyunca bir tedavi grubunda ya da kontrol grubunda yer almak üzere rasgele seçildi.
Tedavi grubuna porsiyonları önceden ayarlanmış ceviz verildi ve günde bir porsiyon (yaklaşık 56 gram) ceviz tüketmeleri istendi. Kontrol grubundan da aynı süre boyunca herhangi bir kuruyemiş ya da yağlı balık tüketmemeleri istendi.
Katılımcılar kan ve tükürük örnekleri verdiler ve çalışma sırasında üç kez zihin sağlığı, ruh hali, genel esenlik ve uyku alışkanlıklarına ilişkin bir dizi öz bildirim anketi doldurdular. Katılımcıların bir alt grubu da her klinik ziyarette dışkı örnekleri verdi. Her grupta 30 kişi olmak üzere toplam 60 katılımcı çalışmayı tamamladı.
Ceviz için umut verici sonuçlar
Ceviz yiyen grubun, kontrol grubuna kıyasla akademik stresin ruh sağlığı üzerindeki bazı olumsuz etkilerine karşı koruyucu bir etki yaşadığı görüldü. Çalışma bulguları, aşağıdaki Tablo 1’de özetlendi.
Tablo 1. Ceviz tüketiminin üniversite öğrencilerinin zihinsel sağlığı ve genel esenliği üzerindeki etkileri.
|
Gözleme dayalı ve klinik araştırmalardan elde edilen diğer yeni fakat tutarlı kanıtlar, ceviz yemenin aşağıdakilerle ilişkili olduğunu göstermektedir:4-6
- ABD’li yetişkinlerde depresif belirtilerin yaygınlığı ve sıklığında düşüş;
- Sağlıklı genç yetişkinlerde ruh halinin iyileşmesi ve
- İleri yaşlarda, genel sağlığa (sağlıklı yaşlanmanın bir alanı olarak zihin sağlığı ile birlikte) ulaşma olasılığında artış.
Aslında ceviz, bu çalışmalarda görülen ruh sağlığı üzerindeki faydalı etkilerin altında yatması olası olan benzersiz bir biyoaktif besin ve fitokimyasal matrisine sahiptir.7
Bobrovskaya bu durumu şöyle izah ediyor: “Daha fazla destekleyici araştırmaya ihtiyaç duyulmakla birlikte, sağlıklı bir beslenme alışkanlığı olarak ceviz tüketmenin, bol omega-3 ALA içeriği potansiyeli nedeniyle biliş ve zihinsel sağlık üzerinde olumlu etkileri olabileceğine ilişkin kanıtlar netleşiyor.”
Bobrovskaya, şöyle ekliyor:
“Bunun yanında araştırmalar, beynin serotonin (doğal bir ruh hali dengeleyici) yapmak için kullandığı triptofanın diyetle artırılmasının anksiyete ve depresyon semptomlarının azalmasına neden olduğunu da gösterdi.8 Dolayısıyla, cevizdeki triptofan varlığı da bu bulgulara katkıda bulunmuş olabilir.”
Bu cesaret verici sonuçlar, benzer popülasyonlarda bulunan önceki sonuçları desteklemekle birlikte, mevcut çalışmanın sınırlamaları bulunuyor. Bu sınırlamaların en önemlisi, katılımcılar ceviz tedavisine kör olmayışıydı. Ayrıca bu dönemde klinik ziyaretler kesintiye uğradığından, 2020 Covid-19 salgını ve sokağa çıkma yasağı kararları sonuçları daha da etkilemiş olabilir.
Ceviz içeren beslenme düzenlerinin beyni ya da zihinsel sağlığı hangi karmaşık yollarla etkileyebileceğini daha iyi anlamak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç bulunuyor.
Günlük beslenme düzenine ceviz eklemek, üniversite çağındaki öğrencilerde beyin sağlığını ve genel esenliği desteklemek için küçük, çok yönlü, basit ve erişilebilir bir diyet değişikliği olabilir.
Referanslar:
- Stress in college. The American Institute of Stress web sitesi. https://www.stress.org/college-students. Erişim tarihi: 30 Kasım 2022.
- Herselman MF vd. The effects of walnuts and academic stress on mental health, general well-being and the gut microbiota in a sample of university students: A randomised clinical trial. Nutrients. 2022;14:4776.
- https://www.marketingturkiye.com.tr/haberler/turklerin-yarisi-uykusuz/
- Freitas-Simoes TM, Wagner M, Samieri C, Sala-Vila A, Grodstein, F. Consumption of nuts at midlife and healthy aging in women. Journal of Aging Research. 2020;5651737.
- Arab L, Guo R, Elashoff, D. Lower depression scores among walnut consumers in NHANES. Nutrients. 2019;11(2):275.
- Pribis P. Effects of walnut consumption on mood in young adults—a randomized controlled trial. Nutrients. 2016;8(11):668.
- 56 gram cevizde bulunan besin maddeleri. California Walnut Commission’ın (California Ceviz Komsiyonu) web sitesi. https://walnuts.wpenginepowered.com/wp-content/uploads/2020/05/Nutrients-In-1OZ-Handout_Update.pdf. Erişim tarihi: 30 Kasım 2022.
- Lindseth G vd. The Effects of Dietary Tryptophan on Affective Disorders. Archives of Psychiatric Nursing. 2015; 29(2): 102-107.
*Ceviz, porsiyon başına mükemmel bir omega-3 alfa-linolenik asit ya da ALA kaynağı olan tek kuruyemiştir (2,5 g ALA/oz).
Hakem değerlendirmesinden geçen makale:
Herselman MF vd. The effects of walnuts and academic stress on mental health, general well-being and the gut microbiota in a sample of university students: A randomised clinical trial. 2022;14:4776.
|Nutrients | DOI:10.3390/nu14224776
Mauritz F. Herselman, Sheree Bailey, Permal Deo, Xin-Fu Zhou, Kate M. Gunn ve Larisa Bobrovskaya
