Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, dün başkent Beijing’de Avrupa Konseyi Başkanı Charles Michel ile bir araya geldi. Xi görüşmede, Çin-AB ilişkilerinin geliştirilmesi için dört maddelik öneride bulunarak, AB’nin Çin’in modernleşme yolundaki önemli ortağı olmasını beklediğini ifade etti. Michel de, AB’nin Çin’in güvenilir ve öngörülebilir iş birliği ortağı olmaya hazır olduğunu belirtti.
Bu görüşme, ÇKP 20. Ulusal Kongresi’nin ardından Çin’in en yüksek lideri ile AB lideri arasında yapılan ilk resmi görüşme niteliğini taşıyor. Ayrıca bu, Charles Michel’in Avrupa Konseyi Başkanı olduktan sonra Çin’e yaptığı ilk ziyarettir.
Çin, öteden beri stratejik yükseklik ve uzun vade açısından AB ile ilişkilerine yaklaşıyor. Çok sayıda meydan okuma ve krizin mevcut olduğu günümüzde dünyanın ikinci büyük ekonomisi olan Çin’in sergilediği istikrarlı beklentileri, başta Avrupa olmak üzere uluslararası topluma güven sağladı.
Son bir dönemde AB’de Çin’e yaklaşım konusunda farklı görüşler mevcut. Bazı politikacıların Çin’le rekabet ve zıtlaşmayı abartma, Çin’in içişlerine karışma, hatta diğer ülkelerle birlikte Çin’e karşı “Yeni Soğuk Savaş”ı başlatma girişimleri, Çin-AB ilişkilerini bozmanın yanı sıra Avrupa’nın kendi çıkarlarına da zarar verdi.
Xi, Çin-AB ilişkilerinin geliştirilmesi için dört maddelik öneride bulundu. Buna göre, iki taraf, birbirlerine önyargılar yerine doğru ve rasyonel bir tavırla yaklaşmalı. İki taraf, aralarında anlaşmazlıkları kontrol altına almalı. İki taraf, daha yüksek seviyeli iş birliğini oluşturmalı. Son olarak da iki taraf, küresel işlerde koordinasyonu güçlendirmeli. Bu öneriler, ikili ilişkilere doğru bir yön verdi.
Tarih, kültür, gelişmişlik düzeyi ve ideoloji farklılıkları nedeniyle Çin ve AB’nin bazı konularda farklı görüşlere sahip olması normaldir, ancak iki taraf arasında temel bir stratejik farklılık veya çatışma yoktur. İki taraf, birbirinin kaygılarına ve çekirdek çıkarlarına saygı göstererek yapıcı bir tutumla temas ve görüşmeleri sürdürmeli.
Charles Michel görüşmede, AB’nin Tek Çin politikasını destekleyerek, Çin’in egemenliğine ve toprak bütünlüğüne saygı gösterdiğini ve ayrıca Çin’in içişlerine müdahale etmeyeceğini yineledi.
Michel, Çin’le üst düzey temasları sürdürerek, doğrudan diyalog ve iş birliğini güçlendirmeye hazır olduklarını da vurguladı. AB’nin söz konusu taahhüdünü yerine getirmesi durumunda ikili ilişkilerin istikrarlı gelişmesi, sağlam bir siyasi temele sahip olacaktır.
Ekonomik ve ticari ilişkiler, Çin-AB ilişkilerinin önemli bir parçasını oluşturuyor. Yılın ilk on ayında Çin-AB ticaret hacmi, yüzde 6,3 artarak 711 milyar 400 milyon ABD Doları’na ulaştı. Çin, AB’nin en büyük ticaret ortağı ve AB, Çin’in ikinci ticaret ortağı olmaya devam ediyor.
Bu temelde Çin, iki tarafın makro ekonomik politikalardaki koordinasyonu güçlendirmesi, dijital ekonomi, çevre koruma, yeni enerji, yapay zeka alanlarındaki iş birliğini yoğunlaştırması, ayrışmaya ve ticarette korumacılığa karşı çıkması önerisinde bulundu.
AB de, Çin’le AB-Çin Yatırım Anlaşması sürecini ilerleterek, tedarik zincirinin istikrarını arttırmaya, iki taraf arasında her alanı kapsayan karşılıklı yarara dayalı iş birliğini derinleştirmeye hazır olduklarını belirtti. Çin’in yüksek seviyeli dışa açılmayı ilerletmesinin Avrupa’ya büyük fırsatlar getireceği öngörülebilir. İki taraf, ortak çıkarları beraber genişletebilir.
Bununla birlikte Çin ve AB’nin gerçek anlamdaki çok taraflılığı uygulama, dünya barışı ve kalkınmasını ortaklaşa koruma sorumluluğu var. İki taraf, iklim değişikliği, enerji güvenliği ve kamu sağlığı alanlarındaki küresel meydan okumalarla mücadelede çok sayıda fikir birliğine sahiptir.
İki tarafın kalkınma stratejilerinin birbiriyle kenetlenmesini beklediklerini ifade eden Çin, AB’nin Ukrayna krizi çözümünde arabuluculuk çabalarını artırması ile dengeli, etkili ve sürdürülebilir Avrupa güvenlik çerçevesi oluşturmasını destekleyeceklerini dile getirdi.
Dünya ne kadar çalkantılı olursa, Çin-AB iş birliği o kadar önemli olacaktır. AB’nin Çin’le birlikte ikili stratejik ortaklık ilişkilerini geliştirmek, çalkantılı dünyaya daha fazla istikrarlı unsurlar katmak için çaba harcaması bekleniyor.
Kaynak: Çin Uluslararası Radyosu-Ren Jie, CRI Haber Merkezi
