Prof. Dr. Ata Atun: Batı İçin Türkiye Bir Tercih Değil, Mecburiyettir
Prof. Dr. Ata Atun: “Bugün ne NATO ne de Avrupa Birliği, Türkiye’nin içinde bulunmadığı bir güvenlik veya enerji denklemini Doğu Akdeniz’de hayata geçirebilir. Amerika Birleşik Devletleri bölgede çeşitli üsler kurup GKRY ile yakınlaşsa da, Türkiye’nin askeri caydırıcılığı ve jeopolitik ağırlığı bu planların nihai belirleyicisidir. Kıbrıs’ta ‘Eşit Egemenlik’ temelindeki duruşumuz sadece bir siyasi tercih değil, bölgedeki Türk varlığının ve Mavi Vatan haklarımızın hukuki bir mührüdür. Türkiye’yi dışlayan her senaryo, bölgede istikrarsızlığa mahkumdur.”
Yazarımız Prof. Dr. Ata Atun ile Ada TV’de gerçekleştirilen 16 Aralık 2025 tarihli televizyon programında Kıbrıs, Türkiye, Akdeniz, Mavi Vatan, AB ve ABD’in bölgesel politikaları hakkında önemli açıklamalarda bulundu. Atun’un açıklamaları şu şekilde:
- KIBRIS’TA ÜÇLÜ GÖRÜŞME VE SİYASİ BEKLENTİLER
Programın açılışında, Kıbrıs meselesine dair son dönemdeki hareketlilik ele alınıyor. Özellikle üçlü görüşme ve Birleşmiş Milletler nezdindeki girişimlerin, Kıbrıs Türk tarafının “egemen eşitlik” ve “eşit uluslararası statü” talepleriyle nasıl şekillendiği üzerinde duruluyor.
Ata Atun, Kıbrıs meselesinde artık eski federasyon temelli çözüm modellerinin geçerliliğini yitirdiğini ifade ediyor. Türkiye’nin tam desteğiyle yürütülen iki devletli çözüm vizyonunun, bölgedeki jeopolitik gerçeklerle daha uyumlu olduğu vurgulanıyor.
- ABD’NİN BÖLGESEL POLİTİKASI VE NATO İLİŞKİLERİ
Video içeriğinde Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) Doğu Akdeniz ve Orta Doğu’daki stratejik hamleleri geniş bir yer tutuyor. Atun, ABD’nin bölgedeki askeri varlığını artırma çabalarını ve bunun Türkiye-ABD ilişkilerine yansımalarını analiz ediyor:
- NATO’nun Genişlemesi: ABD’nin NATO kanadı üzerinden Avrupa ve Akdeniz güvenliğini dizayn etme isteği.
- Silahlanma ve Üsler: Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) ile ABD arasındaki askeri iş birliğinin artması, silah ambargosunun kaldırılması ve bu durumun KKTC ve Türkiye için yarattığı güvenlik riskleri.
- Stratejik Dengeler: ABD’nin Doğu Akdeniz’de Türkiye’yi dengelemek adına bölgedeki diğer aktörleri (Yunanistan, GKRY, İsrail) nasıl konsolide etmeye çalıştığı.
- TÜRKİYE – AB İLİŞKİLERİ VE GÜMRÜK BİRLİĞİ
Türkiye’nin Avrupa Birliği (AB) ile olan kronikleşmiş sorunları ve mevcut iş birliği alanları değerlendiriliyor. Atun, AB’nin Türkiye’ye karşı sergilediği “çifte standart” politikasına dikkat çekiyor. Özellikle:
- Vize Serbestisi ve Gümrük Birliği: Bu iki konunun siyasi bir koz olarak kullanıldığı, ancak Türkiye’nin ekonomik büyüklüğünün AB için vazgeçilmez bir pazar ve üretim merkezi olduğu belirtiliyor.
- Mülteci Sorunu: Türkiye’nin Avrupa’nın güvenliği için bir set görevi gördüğü ve AB’nin bu konuda Türkiye’ye olan bağımlılığı.
- ENERJİ DENKLEMİ VE MAVİ VATAN
Doğu Akdeniz’deki enerji kaynaklarının paylaşımı meselesi, Mavi Vatan doktrini üzerinden açıklanıyor. Ata Atun, Türkiye’nin deniz yetki alanlarını koruma konusundaki kararlılığının altını çiziyor.
Hidrokarbon arama faaliyetleri ve bölgedeki sondaj gemilerinin varlığının sadece bir enerji arayışı değil, aynı zamanda bir egemenlik göstergesi olduğu vurgulanıyor. Yunanistan ve GKRY’nin maksimalist taleplerinin uluslararası hukuka aykırı olduğu ve Türkiye’nin bu oyunları bozduğu ifade ediliyor.
ÖZET VE GENEL DEĞERLENDİRME
Ata Atun, genel olarak Türkiye’nin “oyun kurucu” rolünün arttığı bir döneme girdiğimizi savunuyor. Batı dünyasının Türkiye’yi dışarıda bırakarak bölgede kalıcı bir istikrar sağlayamayacağını, bu nedenle Türkiye ve KKTC’nin haklarının teslim edilmesi gerektiğini belirtiyor.
