AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Afganistan’daki olaylar konusunda özeleştiri yaparak ders çıkarmaları gerektiğini ve Taliban’ı tanımasalar bile ilişki kurma ihtiyacı bulunduğunu söyledi. Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Strazburg’da düzenlenen Afganistan konulu Avrupa Parlamentosu Genel Kurul oturumunda, NATO’nun Afganistan’dan çekilmesi sonrasında Taliban’ın yönetimi almasını “Afgan halkı için trajedi, Batı için kayıp, uluslararası ilişkilerde ise olası bir oyun değiştirici” olarak değerlendirdi. Taliban’ın açıkladığı geçici hükümette yer alan bazı kişilerin terör listesinde olmasının “beklenen bir durum” olduğu belirten Borrell, hala orada bulunan Avrupalıların ve Afganistan’da demokrasi için çalışan kişilerin tahliyeleri konusunda çalışacaklarını, bu kişilere koruma sağlamaları gerektiğini dile getirdi.AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Afganistan’daki olaylar konusunda özeleştiri yaparak ders çıkarmaları gerektiğini ve Taliban’ı tanımasalar bile ilişki kurma ihtiyacı bulunduğunu söyledi. Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Strazburg’da düzenlenen Afganistan konulu Avrupa Parlamentosu Genel Kurul oturumunda, NATO’nun Afganistan’dan çekilmesi sonrasında Taliban’ın yönetimi almasını “Afgan halkı için trajedi, Batı için kayıp, uluslararası ilişkilerde ise olası bir oyun değiştirici” olarak değerlendirdi. Taliban’ın açıkladığı geçici hükümette yer alan bazı kişilerin terör listesinde olmasının “beklenen bir durum” olduğu belirten Borrell, hala orada bulunan Avrupalıların ve Afganistan’da demokrasi için çalışan kişilerin tahliyeleri konusunda çalışacaklarını, bu kişilere koruma sağlamaları gerektiğini dile getirdi.
Taliban Hükümeti
Öte yandan Taliban hükümetinde yer alacak bazı isimler haber ajansları tarafından duyuruldu. Buna göre Taliban’ın kurucuları arasında yer alan Molla Abdül Gani Baradar’ın hükümet başkanı olacak. Taliban’ın ruhani lideri Molla Haybatullah Akundzade’nin ise din işlerinin başında olacağı öne sürülüyor. Ajanslara göre Taliban Sözcüsü Şer Muhammed Abbas Stanikzai de yeni hükümette yer alacak.
Taliban’la İlişki Kurulmalı
Afganistan’daki olayların gelişiminde etki sahibi olabilmek için Taliban ile ilişki gerektiğini vurgulayan Borrell, son olaylardan çıkarılan dersler konusunda Avrupa’nın ciddi bir değerlendirme yapma ihtiyacı bulunduğunu vurguladı. Borrell, Taliban ile ilişki kurulması konusunda “İlişki kurmak tanıma anlamına gelmiyor. İlişki kurmak mümkün olduğunda konuşmak, tartışmak ve uzlaşmaktır. Özellikle Afganistan’a göndermemiz gereken yardımlar için bir tür diyalog kurmamız gerekiyor” diye konuştu.
Borrell, bölgesel çabalar kapsamında Tacikistan, Türkiye, Rusya, Suudi Arabistan, Katar, Çin gibi ülkeleri de hesaba katmak gerektiğinin altını çizdi.
Kurulacak ilişkinin seviyesi için AB’nin şartları bulunduğunu hatırlatan Borrel, bunları Taliban’ın terör ihraç etmemesi, insan haklarına, hukukun üstünlüğü ve basın özgürlüğüne saygı göstermesi, kapsayıcı bir hükümet kurması, insani yardıma izin vermesi ve yabancılarla isteyen Afganların ülkeyi terk etmesine izin vermesi olarak sıraladı. “Taliban’dan insan haklarına saygı istemek belki tezat gibi görünecek ama bunu onlardan talep etmek zorundayız.” diyen Borrell, başkent Kabil’de AB’nin bir mevcudiyet göstermesini planladıklarını vurguladı. Borrell, ayrıca Afganistan’ın komşuları ve bölge ülkeleriyle koordinasyon içinde olacaklarını, nüfus akınlarının, terörizmin, uyuşturucu kaçakçılığının önlenmesi için birlikte çalışmaları gerektiğini söyledi. Afganistan’da bir iç savaş olmadıkça büyük bir sığınmacı akını beklemediğini dile getiren Borrell, Afgan halkına şu anda mali yardım yapamadıklarını, dondurulan varlıkların ileride Afganistan’ın istikrarı için kullanılabileceğini bildirdi.
Düzenleyen: Samet Ural
