Duygu Erdoğan / İSTANBUL – Gıdada fırsatçılığın öne çıkan ‘porsiyon’ ayarını restoranlar bozmaya çalışsa da tüketiciler yeniden ayarlıyor! Ticaret Bakanlığı, yiyecek ve içecek sektöründe döner, iskender, hamburger ürünlerinde menüde gramaj bilgisi verme zorunluluğu getirdi. 81 il genelinde başlatılan denetimlerde gramaj bilgisi vermeyenlere ceza uygulanacak. Gıda ürünlerinde son dönemde en büyük sorun küçülen porsiyonlar ve ambalajlı ürünlerdeki gramaj düşüşleri oluyor. Tüketiciler bu iki sorunla ilgili kurum ve kuruluşlara şikayet yağdırıyordu.
Yiyecek, içecek satışı yapan pek çok yerde porsiyonların küçüldüğünü ve bunun son dönemde büyük bir şikayet konusu olduğunu anlatan Tüketici Konfederasyonu Başkanı Aydın Ağaoğlu, tüketicinin bu fırsatçılığa karşı uzun süredir uğraş verdiğini söyledi. Ağaoğlu, “Oldukça pahalı satılan gıdada bir de porsiyon küçülünce, yani tüketici verdiği paranın karşılığında doymayınca beslenme hakkı da elinden alınmış oluyor. Tüketici Kanunu’nda ilgili madde açıktır; satışa sunulan ürünlerin fiyatı yanında miktarı da belirtilmelidir” dedi.
‘Gıdadan kısılmıyor’
Tüketicinin harcamalarını kısma yoluna giderek pahalı bir ortamda gelirini yönetmeye çalıştığını vurgulayan Ağaoğlu, ancak gıda harcamalarında devam eden hareketin, fırsatçılığı bu tarafa yönlendirdiğini dile getirdi. Ağaoğlu, “Gıda harcamalarından kısılmıyor. Mutlaka beslenme sağlanıyor. Bu nedenle fırsatçılık ve tağşiş yapan her kesimden insan veya mevcutta maliyetini tüketiciden fazlasıyla çıkarmak isteyenler çeşitli oyunlar deniyor. Aynı sorun ambalajlı gıdada da devam ediyor. Gramajı azalıyor, tane adedi azalıyor, boyu kısalıyor, eni küçülüyor… Ama tüketici zam olmadan aldığını sanıyor. Bu aldatmacanın da cezası var. Eğer gramaj ve adet değişikliği bilgisi ambalajda ifade edilmemişse aldatmaca girer” diye konuştu.
‘Güveni yeniden tesis eder’
Menüde fiyat yazma zorunluluğu gibi çeşitli uygulamaları bakanlıkla birlikte çalışarak gündeme aldıklarını hatırlatan Tüm Restoranlar ve Turizmciler Derneği (TÜRES) Genel Başkanı Ramazan Bingöl, bakanlığın gramaj çalışmasının da yerinde bir düzenleme olduğunu söyledi. Son dönemde gıda işletmelerine, restoranlara karşı bir güvensizlik oluştuğunu anlatan Bingöl, bu nedenle tüketicinin sadece bildiği yerlere gitmeyi tercih ettiğini dile getirdi. Bingöl, şu değerlendirmeyi yaptı:
“Kaba bir tabirle ‘kazıklanıyor muyum’ gibi bir algı var. Çünkü bazı yerlerde maliyetin altında ucuz, bazı yerlerde de maliyetinden çok pahalı bir görüntü oluşuyor. İşte bu ortamda aslında tüketicinin karşılaştırma yapması açısından da fiyat ve gramaj bilgisinin menüde yer alması önemli. Ayrıca bu yeniden güven tesisini de sağlayacaktır.”
81 ilde yoğun denetim
Ticaret Bakanlığı tarafından dün yapılan yazılı açıklamada, tüketicilerin sıklıkla tercih ettiği döner, iskender ve hamburger ürünlerinde son dönemde “döner sandviç, ekmek arası döner, dürüm döner, servis döner vb” isimler altında farklı fiyatlarla, iskender ve hamburger ürünlerinin ise farklı porsiyonlarda satışa sunulduğu ancak gramaj bilgisine yer verilmemesi nedeniyle fiyat karşılaştırmasının yapılamadığı ve tüketicinin eksik bilgilendirildiği belirtildi. 81 il genelinde yoğun denetimlere başlandığı kaydedilen açıklamada, “Sektörde bu alanda faaliyet gösteren işletmelerin tarife ve fiyat listelerinde ürünlerin ayırıcı özelliği olarak gramaj bilgilerine yer verilmesi gerektiği hususunda sektörü temsil eden Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu bilgilendirilmiştir. Ayrıca, 81 Ticaret İl Müdürlüğü tarafından yiyecek içecek hizmeti sunan işletmeler nezdinde yaygın ve yoğun denetimler yapılmaya devam edilerek işletmelerimizin cezai yaptırımlarla karşı karşıya kalmamaları açısından, belirtilen hususlara dikkat etmelerinin faydalı olacağı değerlendirilmektedir” denildi.
