CHP Niğde Milletvekili, Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, dalda kalan Napolyon cinsi kirazı geçen hafta E-90 Karayoluna döküp yol kapatma eylemi yapan Ulukışlalı üreticileri ziyaret ederek sorunlarını dinledi.
Dünyaca ünlü kirazların yetiştiği Bolkar Dağları’nın eteklerindeki Ulukışla’da, bu yıl büyük sıkıntı içinde olan üreticilerle bir araya gelen Gürer’e CHP Ulukışla İlçe Başkanı Hüseyin Toker, Ulukışla İl Genel Meclisi Üyesi Birol Önder ve Niğde Belediye Meclis Üyesi Erdal Aydoğan ile Darboğaz da eşlik etti.
Buluşmada Beyağıl, Kılan ve Porsuk köylerindeki üreticiler sorunlarını anlattı.
MASRAFLARI KARŞILAYAMIYORLAR
Üreticiler adına konuşan Ayfer Yetiş, geçen yıl 70-80 liraya alıcı bulan kirazlarını bu yıl kalitesine göre 12-24 lira arasındaki fiyatla satmak zorunda kaldıklarını söyledi.
Kilogram maliyeti 40 lirayı aşan kiraz için tüccarın 12 lira teklif etmesi karşısında ciddi mağduriyet yaşadıklarını ifade eden Ulukışlalı üretici Orhan Avcı da yılda 5 kez ilaçlama yaptıklarını, sulama, toplama, işçilik, mazot gibi pek çok giderinin bulunduğunu dile getirdi.
Orhan Avcı, sattıkları kirazla ne işçilik masraflarını ne de ilaçlama masraflarını karşılayabildiklerini ifade etti.
‘ETİN KİLOSU 4,5 TL’YKEN 6 TL’YE KİRAZ SATIYORDUK’
CHP’li Gürer’e yaşadıkları sorunları anlatan kiraz üreticileri 2002 yılında etin kilogram fiyatı 7 lira iken kirazı 6 liraya sattıklarını belirterek, “Bu yıl etin kilosu 350 lira ve biz kirazı neredeyse 10 liraya satıyoruz. Bizim zararımızı kim karşılayacak? Üreticiyi tüccarın ayaklarının altına atıp ezdirmeyin” diyerek yetkililerin bu soruna çözüm bulmasını istedi.
Kiraz bahçesi kurabilmek için 22 yıldır ettiği masrafın lüks bir daire parasını geçtiğini anlatan bir kadın üretici ise “Ev almadım, bahçe yaptım. Mersin’de kiralık evde oturuyorum. 22 yıllık birikimimizi getirip Ulukışla Darboğaz’da bahçeye yatırdık, ancak emeğimiz heba oldu. Bugün kirazı, maliyetinin yarısına bile satamıyoruz” diye konuştu.
İNGİLTERE SARAYI’NA KADAR GİDİYORDU
Gürer de üreticilerin sorunlarını dinledikten sonra yaptığı açıklamada, İngiltere Sarayı’na kadar giden Ulukışla kirazının bu yıl satılamadığını ve dalda kaldığını belirterek, “Üretici perişan. Maliyetine dahi ürün satılamıyor. Tüccar da yeteri kadar bölgeye gelmedi. Ne yazık ki siyasi iktidar da yaşanan soruna şu ana kadar çözüm üretemedi” dedi.
‘KİRAZI TARIM KREDİ KOOPERATİFLERİ SATIN ALMALI’
Bölgede ambalajlama tesisi ya da depolama ve saklama olanağı olmadığı için kirazın daldan koparıldığı anda satılmasının gerektiğine dikkat çeken Gürer, sorunun çözümüne ilişkin şu öneride bulundu:
“Bununla ilgili yapılması gereken bir işlem var; Sayın Cumhurbaşkanına çağrıda bulunuyoruz, yapacağı şu; Tarım Kredi Kooperatiflerine 1000 tane market açtırma talimatı vermişti. Tarım Kredi Kooperatifleri üzerinden bölgedeki kirazlar satın alınsın, üreticiye makul fiyat ile ürün derhal alınsın. Çünkü şu anki haliyle üretici maliyetine kiraz satamıyor ama büyük kentlerde vatandaşlar marketlerden fiyatı yüksek olduğu için kiraz alamıyor.
Ülkede tek yetkili Cumhurbaşkanı bu sorunu çözmekle de görevli. Kamucu bir anlayışla tarım sürdürülmedi. Üretici tüccara mahkum edildi. Görünen o ki ihracatta da sorun var. Birkaç gün içinde sorun çözülmezse kiraz bu yıl çöp olan ürünlerden olacak. Acil Cumhurbaşkanı Tarım Kredi Kooperatifi talimat verdirip dalda kalan kiraz alınsın.”
GİDERLERİ 5 KAT ARTTI, SATIŞ FİYATI DÜŞTÜ
Pek çok üründe olduğu gibi kirazda da bir yıl para eden ürünün diğer yıl satılamadığına işaret eden Gürer, ürünün pazarlanmasında ve satışında bu nedenle iki yılda bir sorun yaşandığına vurgu yaptı.
Son turfanda olarak yetişen kirazın bu bölgede ayrı bir özelliğinin olduğunu da ifade eden Gürer, “Bolkar Dağlarının eteklerinde, Darboğaz, Kılan, Emerler, Beyağıl, Hasangazi, Porsuk ve çevresindeki yerleşim birimlerinde üretici adeta kan ağlıyor. Giderler 5 kat artarken, kirazın fiyatının düşmesi üreticiyi mağdur ediyor. Tarım Kredi Kooperatifleri ülke genelinde 1000 tane market açmışsa kirazların kooperatiflere ait marketler aracılığıyla tüketiciye makul fiyata ulaştırılması sağlanabilir” dedi.
Gürer, bölgede önümüzdeki yıllarda sorun yaşanmaması için soğuk hava deposu ve işleme tesislerinin kurulması gerektiğini de sözlerine ekledi.