Bu makale, yazar Avukat Mehmet Bacaksız tarafından yazılmış olup, “Siyasi Ümmetçilere-Yeni Osmanlıcılara Çok Önemli Mesaj” başlıklı bir metin parçasını içermektedir. Yazar, Siyasi Ümmetçiler ve Yeni Osmanlıcılar olmak üzere iki grubu tanımlamakta ve bu grupların belirgin özelliklerini, özellikle de siyasete ve milliyetçiliğe yaklaşımlarını açıklamaktadır. Metin, Siyasi Ümmetçilerin, kendi federal devlet yapısı tercihlerine zemin hazırlamak için, Yeni Osmanlıcıları Osmanlı İmparatorluğu’nun eyalet sistemi hakkındaki yanlış algılarla manipüle ettiğini savunmaktadır. Yazar, bu yanılgıyı tarihsel örneklerle çürütmeye çalışarak, eyalet sisteminin aslında Osmanlı’nın uzun ömürlülüğüne değil, zayıflamasına ve erken yıkılmasına neden olduğunu, hatta isyanlara yol açtığını iddia etmektedir. Sonuç olarak, metin Siyasi Ümmetçileri ve Yeni Osmanlıcıları eyalet sevdalarından vazgeçmeye çağıran bir uyarı niteliğindedir.
Siyasi Ümmetçiler, diğer adıyla Siyasal İslamcılar, İslam Dinini siyasetin malzemesi yapmışlardır.
İslamcıların belirgin özelliklerinden birkaçı şunlardır:
- Milliyetçiliği ırkçılık olarak telakki etmeleri, bu sebeple düşman olarak nitelemeleri,
- Başında halifenin olduğu bir Dünya İslam Devleti kurulabileceğine inanmaları,
- Üniter-Milli Devleti milliyetçiliğin sonucu olarak gördüklerinden eyaletlerden oluşmuş federasyon tipi devlete taraftar olmaları,
- Askerliği överler, ancak kendileri askere gitmekten kaçınırlar.
Yeni Osmanlıcılar ise Osmanlı İmparatorluğu’nun tekrar canlandırılabileceğine inanırlar . Yeni Osmanlıcıların belirgin özelliklerinden bazıları şunlardır:
- Romantik bir Osmanlı hayranlığı vardır.
- Fikir yönünden zayıftırlar, duygu yönünden ise çok coşkuludurlar.
- Bilgi yerine algı ile hareket ederler. Bu sebeple yönlendirilmeye, kışkırtılmaya müsaittirler.
- Askerliği çok yüksek bir aşkla severler, koşa koşa askere giderler.
Siyasi Ümmetçiler, Yeni Osmanlıcılardan farklı olmalarına rağmen amaçlarına ulaşabilmek için Yeni Osmanlıcıları kendi amaçları doğrultusunda yönlendirmek, kullanabilmek konusunda oldukça başarılıdırlar. Siyasi Ümmetçiler, Yeni Osmanlıcıları yönlendirebilmek için (inanmadıkları halde) koyu vatansever, koyu milliyetçi görünebilirler. Bu sebeple, Yeni Osmanlıcılar, bilgi ile değil de algı ile hareket etiklerinden Siyasi Ümmetçileri kendilerinden sayarlar.
Siyasi Ümmetçiler, Osmanlı Devleti’nin eyaletler halinde yönetildiğini, Osmanlı İmparatorluğu’nun 600 yıl gibi uzun bir süre hüküm sürmesinde eyalet sisteminin çok etkili olduğunu Yeni Osmanlıcılara büyük oranda kabul ettirebilmişlerdir. Son zamanlarda federasyon tipi devlet yapılanması taleplerine Yeni Osmanlıcılardan kuvvetli tepki gelmemiş olmasında bu kabulün önemli etkisi vardır.
TARİH İBRET ALMAK İÇİNDİR. İBRET ALINMAZ İSE TARİH TEKERRÜR EDER sözü günümüz için de çok önemli ve değerlidir. Siyasal Ümmetçiler-Yeni Osmanlıcılar, tarih bilmedikleri ve tarihten ibret almayı düşünmedikleri için çok büyük bir yanılgıya düşmüşlerdir. Bu yanılgı: Osmanlı İmparatorluğu’nun 600 yıl gibi uzun bir süre hüküm sürmesinde eyalet sisteminin çok etkili olduğu yanılgısıdır.
Eyalet sistemi, Osmanlı İmparatorluğu’nun 600 yıl hüküm sürmesinde etkili olmadığı gibi zayıflamasında, bu sebeple erken yıkılmasında olumsuz etki yapmıştır. Bilindiği üzere , 1829 çıkan Yunan İsyanı sonucunda bağımsız bir Yunan Devleti kurulmuştur. Bu isyanın çıkmasında, isyan sonucunda bağımsız Yunan Devleti kurulmasında Mora Yarımadası’nın eyalet şeklinde yönetilmesinin son derece olumsuz etkisi olmuştur.
Kavalalı Mehmet Ali Paşa, 1831 yılında Osmanlı İmparatorluğu’na isyan etmiş, bu isyan 1841 yılına kadar devam etmiştir. 1831-1841 yılları arasındaki on yıllık dönemde Kavalalı Mehmet Ali Paşa, Osmanlı İmparatorluğu’na çok zor anlar yaşatmıştır. Bunda Mısır’ın eyalet olması, Mehmet Ali Paşa’nın bu eyaletin valisi olmasının çok önemli etkisi vardır. Mısır’ın Osmanlı İmparatorluğu’ndan ayrı bütçesi, ayrı ordusu vardı. Kavalalı Mehmet Ali Paşa, devletten ayrı bu bütçeye, ayrı orduya güvenerek Osmanlı İmparatorluğu’na isyan etmiştir.
Yukarıda verdiğimiz örneklerden anlaşıldığı üzere, eyalet sistemi Osmanlı İmparatorluğu’nun uzun süreli hüküm sürmesinde etkili olmadığı gibi zayıflamasında, yıkılmasında çok olumsuz etki yapmıştır. Osmanlı Devlet Yöneticileri, bu gerçeği görmüşler, 1864 YILINDA EYALET SİSTEMİNİ TERK EDEREK VİLAYET SİSTEMİNE GEÇMİŞLERDİR. Temennim odur ki; Siyasi Ümmetçiler ve Yeni Osmanlıcılar da bu gerçeği görürler, eyalet sevdasından vazgeçerler.
