İnsan Hakları Derneği, Meclis’te grubu bulunan partilere, vatan haini Seyit Rıza ve diğer hain arkadaşlarının itibarlarının iadesi için özel bir kanun çıkarılması, mezar yerlerinin açıklanması ve Dersim isminin iade edilmesi için çağrı yaptı.
İnsan Hakları Derneği’nin yaptığı açıklama şu şekilde ;
Bugün 15 Kasım! 1937 yılının 15 Kasım sabahında Elazığ Buğday Meydanı’nda Seyit Rıza ve arkadaşları idam edildi. Seyit Rıza’nın şu sözleri tarihe kazındı:” Ben sizin yalan ve hilelerinizle baş edemedim, bu bana dert oldu ama ben de sizin önünüzde diz çökmedim bu da size dert olsun!”
2 Ocak 1936 tarihli resmi gazetede yayınlanan 2884 sayılı Tunceli Vilayetinin İdaresi Hakkında kanun uyarınca Dersim adı Tunceli olarak değiştirildi ve Dersim Tertelesi uygulanmaya başladı. Öte yandan Şark Islahat Planı çerçevesinde hazırlanan 1164 sayılı ve 25 Haziran 1927 tarihli Umumi Müfettişlik Kanunu uyarınca 1936 yılında Elazığ’ın da dahil edildiği 4. Umumi müfettişlik kuruldu. Bu Müfettişlik tarafından hiçbir usul ve esas yargılama güvencesi olmayan Askeri Mahkeme kuruldu. Bu mahkeme Seyit Rıza ve arkadaşlarına ölüm cezası verdi ve böylece asla affedilmeyecek cinayetler işlendi.
İdam edilenler arasında “Seyit Rıza, Resik Hüseyin (Seyit Rıza’nın oğlu), Seyit Hüseyin (Kureyşan-Seyhan aşiret reisi), Fındık Ağa (Yusufanlı Kamer Ağa’nın oğlu), Hasan Ağa (Demenan aşiret reisi Cebrail Ağa’nın oğlu), Hasan (Kureyşanlardan Ulkiye’nin oğlu) ve Ali Ağa (Mirza Ali’nin oğlu)” bulunmaktadır.
Yazının Devamını buradan okuyabilirsiniz.
SEYİT RIZA KİMDİR ?
Seyit Rıza Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk dönemlerinde rejime karşı çıkarılan isyanlardan biri olan Tunceli Olayları’nın liderlerinden olması sebebi ile idam edilen bir aşiret önderiydi.Hakkında devletin köylülere dağıttığı toprakları zor kullanarak üstüne geçirdiği, sıcak savaş sonrası bölgeye hizmete gelen şehir yapılanması uzmanlarına karşı yöre halkını kışkırttığı gibi birçok iddia bulunmaktadır.
Seyit Rıza 1924’te Hozat’ı işgal etmiş; çevredeki cumhuriyet yanlısı aşiretleri basmış; devlet içinde devlet gibi davranmış, kendisin devlet tarafından yollanan çeşitli nasihat heyetlerine de silahla karşılık vermiştir. 1937 nevruzunda devlet güçlerine karşı ayaklanan da bölgedeki aşiret liderleri olmuştur.
