Seçim öncesinde ekonomide çarkların hızlı dönmesi için faizleri düşüren hükümet, seçim sonrasında U dönüşüne imza attı.
Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Gaye Erkan, katıldığı iki toplantıda politika faizini toplamda 900 baz puan artışla yüzde 17,5’e yükseltirken, dün gece yarısı yeni bir adım geldi.
TCMB, kredi kartı faizlerinde doğrudan, kredi faizlerinde ise dolaylı artışa neden olacak adımlar attı.
Kredi kartı nakit kullanımlarına ve kredili mevduat hesaplarına (KMH) uygulanan aylık azami faiz oranı yüzde 2,89’a yükseltildi.
Seçim öncesinde yüzde 1,36 olan bu oran, 1 Temmuz’da yüzde 1,96’ya yükseltilmişti ve 1 Ağustos itibarıyla da yüzde 2,13’e yükseltilmesi öngörülmüştü.
Dün geceki artışla birlikte kredi kartı nakit kullanımları ve KMH faizi seçim öncesine göre iki katın üzerine çıkmış oldu.
TCMB, dün geceki bu kararın “Enflasyonun kontrolü ve iç talebin dengelenmesi kapsamında” alındığını yazdı.
1 Ağustos itibarıyla kredi kartlarında asgari tutar ödendikten sonra kalan kısım için ödenen akdi faiz aylık yüzde 2,13, gecikme faizi yüzde 2,43 olacak.
FAİZ TİCARİDE VE TAŞITTA DA ARTACAK
TCMB dün gece ayrıca, ticari krediler ve taşıt kredilerinde faizlerin artmasını beraberinde getirecek düzenlemeler de yaptı.
Önceki düzenlemede, TL ticari kredilerde, referans faizin 1,4 katı ve 1,8 katı olacak şekilde iki sınır vardı.
Bu sınırları aşan krediler için yüzde 20 ve yüzde 150 oranında menkul kıymet tutma şartıyla bankalar cezalandırılıyordu.
Birinci kademe sınırı olan 1,4 kat sınırı dün kaldırıldı.
Politika faizinin yüzde 17,5 olduğu durumda, ticari kredilerde ilk sınır yüzde 29,5, ikinci sınır yüzde 37,9 oluyordu. Dünkü düzenleme ile yüzde 29,5 sınırı kalktı.
Mart başında yüzde 13 seviyelerinde olan ortalama ticari kredi faizleri ise geçen hafta yüzde 24,53 olmuştu. Bu oranın önümüzdeki günlerde 40’a yaklaşacak.
Öte yandan, TL ticari kredilerde aylık büyüme yüzde 3’i aştığında, bankalar aşan tutar kadar menkul kıymet tutmak zorunda kalıyordu. Bu oran dün gece yüzde 2,5’e düşürüldü. Bu oran düşürülse de faizin yükselmesi, düşük faiz sınırı nedeniyle kısılan ticari kredi musluklarının açılmasını sağlayabilir. Bu oran taşıt kredilerinde de yüzde 3’ten yüzde 2’ye düşürüldü.
Geçen hafta ortalama yüzde 41,34’e kadar yükselen taşıt kredisi faizlerinin daha da yükselmesi ve taşıt kredilerinde muslukların kısılması beklenebilir.
Otomobil ve hafif ticari araç pazarı, yılın ilk yarısında 2022’nin aynı dönemine göre yüzde 55,3 artarak 555 bin 867 adet olmuş, bu da cari açığı olumsuz etkilemişti.
Yüksek enflasyon ortamında otomobilin yatırım ve tasarruf aracı olarak görülmesi, talebi ve fiyatları artırmıştı.
İhtiyaç kredisi faizleri geçen hafta ortalama yüzde 48,13’e kadar yükseldi ve 20 yılın zirvesinde hareket etmeyi sürdürdü. Bu oran, mart başında yüzde 25 seviyesinde bulunuyordu.