Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Ermenistan’ın, Dağlık Karabağ krizinin ardından Türkiye hakkında aldırdığı ‘geçici tedbir’ kararının kaldırılması için Türkiye’ye tarafından yapılan başvuruyu reddetti.
AİHM, 6 Ekim 2020’de Ermenistan’ın başvurusu üzerine “Türkiye dahil, Dağlık Karabağ’daki çatışmaya doğrudan veya dolaylı olarak katılan tüm devletleri, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) sivillere garanti ettiği hakların ihlaline katkıda bulunacak herhangi bir eylemden kaçınmaya ve sözleşme kapsamındaki yükümlülüklerine saygı göstermeye çağıran” bir karar aldı.
7 Ekim’de ise Türkiye, AİHM’e başvurarak, mahkemeden kararını yeniden gözden geçirmesini ve Türkiye aleyhine alınan geçici tedbiri kaldırmasını istedi.
Amerikanın Sesi’nde yer alan habere göre; Türkiye’nin talebini görüşen Mahkeme, kararında, “AİHM İçtüzüğü’nün 39. Maddesi uyarınca geçici bir tedbirin, telafisi mümkün olmayan bir hasar riski durumlarında alınabilecek acil bir önlem olduğunu” hatırlatarak, şu ifadelere yer verdi:
*Böyle bir önlemin belirtilmesi geçici niteliktedir ve olası çekişmeli yargılamalar bağlamında davanın kabul edilebilirliğine veya esasına ilişkin müteakip incelemeye zarar getirmez.
*6 Ekim 2020 tarihli karar, sözleşmeye imza atan devletlerin çatışmaya doğrudan veya dolaylı olarak karıştıklarını gösteren kanıtlara dayanılarak Mahkeme tarafından alınmıştır.
*Yalnızca Türkiye’ye değil, ilgili tüm devletlere yöneliktir. Mahkeme, Türk hükümeti tarafından formüle edilen itirazları inceledikten ve çatışmanın ciddiyetini ve yaşadığı tırmanışı bir kez daha dikkate aldıktan sonra, kararını değiştirmek ve belirtilen geçici tedbiri kısmen kaldırmak için hiçbir neden görmemektedir.
GEÇİCİ TEDBİR MADDESİ
AİHM İçtüzüğü’nün 39. Maddesi, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne taraf herhangi bir devlet hakkında geçici tedbir alabilmesine olanak veriyor. Geçici tedbir kararı, yalnızca ‘telafisi mümkün olmayan hasar riskinin yakın olduğu’ durumlarda geçerli olan acil durum tedbirleri olarak tanımlanıyor.
