Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, başkent Tiran’da “Bektaşi Tarikatı Egemen Devleti” adıyla yeni bir yapı kurulacağını duyurdu. Bu oluşumun, dini hoşgörü ve barış mesajlarını yaymayı amaçlayan bir anklav olarak tasarlandığı, Vatikan benzeri bir model oluşturulacağı bildiriliyor.
Bektaşi lideri Edmond Brahimaj (Baba Mondi) öncülüğünde planlanan bu devlet, kendi yönetimine, pasaportlarına ve sınırlarına sahip olacak.
Ancak, ordu, sınır muhafızları ya da yargı sistemi gibi geleneksel devlet unsurlarına yer verilmeyecek. Başbakan Rama, projenin ayrıntılarının henüz netleşmediğini, pasaport renginin yeşil olmasının planlandığını ve bu pasaporttan kimlerin faydalanabileceği konusunda çalışmaların sürdüğünü açıkladı.
‘Hoşgörü bizim gururumuz’
Rama, bu adımı dini hoşgörüyü teşvik etme amacıyla attıklarını belirterek, “Arnavutluk’un hoşgörülü İslam anlayışı bizim gurur kaynağımızdır. Bu değeri korumalı ve hafife almamalıyız,” dedi. Ayrıca, kurulacak yeni yapının Arnavutluk’un hoşgörü sembolü olacağını vurguladı.
Rama, ABD ve NATO müttefiklerine bu projeyle ilgili henüz bilgi verilmediğini, yalnızca yakın çevresi tarafından bilinen bir girişim olduğunu da sözlerine ekledi.
Parlamentodan onay bekleniyor
Bektaşi Tarikatı Egemen Devleti’nin kurulabilmesi için Arnavutluk Parlamentosu’nun onayı gerekiyor.
Hukuk uzmanları, bu yeni yapının Arnavutluk içerisindeki egemen statüsünü belirleyecek yasal düzenlemeler üzerinde çalışıyor. Baba Mondi, bu devletin toprak genişletme amacı olmadığını vurgulayarak projeyi ‘bir mucize’ olarak nitelendirdi ve ABD ile Batı ülkelerinin bu yapıyı tanıyacağına dair umutlu olduğunu ifade etti.
Arnavutluk’taki Bektaşi nüfusu
2023 yılı nüfus sayımına göre, Arnavutluk nüfusunun yaklaşık yüzde 5’ini oluşturan 115 bin Bektaşi yaşıyor. Yeni kurulacak devletin, Vatikan’ın dörtte biri büyüklüğünde olacağı belirtiliyor. Bu yapı, Bektaşi topluluğunun kültürel ve manevi mirasını korumayı amaçlıyor.
Başbakanlık Basın Ofisi, projeyle ilgili detayların yakın gelecekte açıklanacağını belirterek, ABD’nin önde gelen medya kuruluşlarından The New York Times’a bir röportaj verdi. Bu adım, Arnavutluk’un dini hoşgörü konusundaki kararlılığını ortaya koyan bir gelişme olarak değerlendiriliyor.