Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı Tütün ve Alkol Dairesi Başkanlığı’nın üzerinde çalıştığı Etil Alkol Takip Sistemi (EATS), 2024 yılının ilk çeyreğinde tamamen devreye alınacak. Sistem ile sahte içki üretimi ve bundan kaynaklanan can kayıplarının önüne geçilmesi hedefleniyor.
Bakanlık tarafından hazırlanan “Etil Alkol ve Metanolün Üretimi ile İç ve Dış Ticaretine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’te Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” Resmi Gazete’de yayımlandı. Bakanlıktan yapılan açıklamaya göre, Tütün ve Alkol Dairesi Başkanlığının üzerinde çalıştığı EATS ile sahte alkollü içki üretimi ve bundan kaynaklanan can kayıplarının önüne geçilmesi hedefleniyor.
ETİL ALKOL ARZINA KAYIT
Yasa dışı alkollü içki üretimiyle mücadelede kapsamında 3 kademeden oluşan sistem, üretim miktarının yerinde tespiti, ticaretin tek platform üzerinden yapılması ve dağıtımının izlenmesi aşamalarını kapsıyor.
Bu kapsamda Bakanlık, söz konusu yönetmelik değişikliğine dayanarak yasa dışı alkollü içki üretiminde ham madde olarak kullanılan etil alkol arzının teknolojik yöntemlerle kayıt altına alınmasına, ürünün piyasa hareketlerinin takibine ve kontrolüne dair usul ve esasları belirleyecek bir tebliğ hazırlayacak.
ELEKTRONİK TAKİP
Yeni yılın ilk çeyreğinde tamamen devreye alınması planlanan sistemle etil alkol üretim miktarı, işletmelere monte edilen akış ölçer cihazlarıyla tespit edilecek, ticaret internet ortamında oluşturulan platform üzerinden yapılacak, dağıtım ise Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığınca geliştirilen Ulaştırma Elektronik Takip ve Denetleme Sistemi (U-ETDS) ile izlenecek.
Sektörde faaliyet gösteren işletme ve kurumlar arasında gerçekleşecek ticaret de elektronik platformlara taşınacak. Etil alkol alışverişinin bu platformda yapılmasıyla kayıt dışı ticaretin önüne geçilmesi amaçlanıyor.
Ülke içinde bir yerden başka yere nakledilen etil alkolün fiziki takibi için U-ETDS ile entegrasyon sağlanacak. Böylelikle Türkiye içinde nakledilen etil alkol, yükleme noktasından son varış noktasına kadar takip edilebilecek.
Öte yandan yönetmelik değişikliğiyle faaliyetlerine son verilen üretim tesislerinin yeniden ekonomiye kazandırılması amaçlanıyor. Bu kapsamda üretim izni iptal edilen veya yenilenmeyen tesislerin devredilmesi ve çeşitli nedenlerle izin iptalini gerektirir hususların ortadan kalkması halinde, yeniden üretim imkanı verilmesi için yeni teknoloji şartı aranmayacak. İhtiyaç halinde etil alkol ve metanol deposu açılması da Bakanlığın iznine tabi oldu. Bu ürünlerin satış ve sevkiyat takibinin arz zinciri içinde elektronik ortamda yapılmasına ilişkin usul ve esasların Bakanlıkça belirlenmesi hüküm altına alındı.
“SORUN GÜNDEMDEN ÇIKACAK”
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, EATS’ın en önemli hedeflerinden birinin sahte içki kaynaklı can kayıplarının önüne geçmek olduğunu belirterek, bu noktada kayıt dışılığın engellenmesini amaçladıklarını bildirdi.
Yumaklı, etil alkol konusunda üretim aşamasından son kullanıma kadar tüm sistemi kapsayan kontrol mekanizması oluşturacaklarına dikkati çekerek, şunları kaydetti:
EATS, stratejik ürün olan etil alkolün vatandaşlarımızın hayatını riske atacak ve devletimizi zarara uğratacak şekilde piyasaya arzının önüne geçecek son derece gelişmiş bir sistem olarak planlandı. Sistemin geliştirilmesi üzerinde paydaşlarımızla birlikte çalıştık ve bu işbirliğimiz devam edecek. Bu sistemle sahte alkollü içki sorununu da kısa sürede ülkemizin gündeminden çıkarmayı hedefliyoruz.
