Akbank’taki sistem arızasının yazılım güncellemesi ile başladığı belirtildi. Güncellemeye bağlı çökmesinin ana bilgisayara sirayet etmesi sonucunda, erişimde kesintilerin yaşandığı ve veritabanının kilitlendiği ifade edildi. ‘Domino etkisi’ olarak adlandırılan durum, ATM, POS, mobil ve internet bankacılığındaki işlemleri yapılamaz hale getirdi.
Habertürk’ün aktardığına göre, Akbank’ta 5 Temmuz Pazartesi’yi 6 Temmuz Salı gününe bağlayan gece ana bilgisayarda bir yazılım güncellemesi yapılmak istendi. Finans kuruluşları başta olmak üzere büyük kurumsal şirketlerce kullanılan ve IBM tarafından geliştirilen veritabanı yönetim yazılımı DB2’nin yükseltilmesi işlemi sırasında sistem çöktü.
Yazılım güncellemesi sırasında başlayan bu sorunun ardından, yapılan son yükseltme işlemi geri alınmaya çalışıldı. Ancak bu defa de ana bilgisayara erişimde kesintiler yaşanmaya başladı ve veritabanı kilitlendi. Diğer bir ifadeyle yazılım güncellemesi esnasında yaşanan sorun, domino etkisi yaratarak, şubelerin yanısıra ATM, POS, mobil ve internet bankacılığındaki işlemleri yapılamaz hale getirdi ve müşterilerin dünden bu yana süren mağduriyeti başladı.
Ayrıca müşteri bilgileri, işlem kayıtları gibi kritik dataların bulunduğu sistemin yedeğinin işletilmesinde de sorun yaşandı. Akbank’ın bilgi işlem yetkilileri, IBM ve partnerleri bu sorunun da çözümünü üretebilmiş değil. Bu noktada Akbank, kritik bir desteği de geri çevirmiş. Edinilen bilgiye göre sorunu çözemeyen bankaya bir teknoloji şirketi tarafından destek teklif edildi ancak banka yetkilileri ‘Şimdilik gerek yok’ yanıtını verdi.
Yaşanan sorun, bankanın ‘felaket senaryosu’na da hazırlıksız olduğunu ortaya koydu. 2003’te bombalı saldırıda dahi HSBC’nin sisteminin çökmemesi göz önünde bulundurulduğunda bankanın herhangi bir siber ya da fiziki saldırı olmadan bu kadar uzun süre hizmet verememesi soru işaretlerini doğurdu.
Bankanın yarattığı mağduriyetle ilgili gözlerin çevrildiği BDDK’nın 2020’nin Mart ayında çıkardığı ve 1 Temmuz 2020’de yürürlüğe giren yönetmeliği de iki günlük kesintinin ardından yeniden akla geldi.
Söz konusu yönetmelikte bankaların, tebliğde de yer aldığı üzere, bilgi sistemleri sürekliliğinin sağlanması amacıyla birincil sistemleri ile veri ve sistem yedeklerinin bulunduğu ikincil sistemlerini yurt içinde konumlandırma zorunluluğu ile birlikte birincil sistemlerin tamamen devre dışı kaldığı felaket senaryolarında dahi en geç 24 saat içerisinde faaliyetlerin yeniden sürdürebilir olması gerektiği hususu yönetmelik kapsamında düzenlenmişti.
