TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı Bekir Bozdağ, yeni anayasa çalışmalarına ilişkin açıklamalarda bulundu.
“Yeni bir anayasa için adı ne olursa olsun bir uzlaşma komisyonu kurulması gerekiyor. O komisyon çalışır, Meclis gündemine gelir, halkın oyuna sunulur. Yeni anayasayı yapmak için otururken, milli takıp ruhuyla oturmamız lazım. Yeni anayasa zordur; ama imkansız değildir. Bu zoru başarmanın şerefi neden bu döneme ait olmasın?” dedi.
TBMM Anayasa Komisyonu Başkanı Bekir Bozdağ, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, yeni anayasa çağrısına ilişkin DHA’ya açıklama yaptı. Bekir Bozdağ, AK Parti’nin 18 yılda yeni sivil bir anayasa yapamayışının tek sebebinin sandalye sayısı olmadığını ifade ederek, “Sandalye sayısı en önemli faktörlerinden birisi. Ama sadece konuyu sandalye sayısı ile izah edersek eksik olur. Çünkü Türkiye sadece 18 yıllık AK Parti döneminde değil, esasında 1924’den bugüne kadar geçen sürede yeni bir anayasa yapamamış. 1961’den bu yana da yaklaşık 60 yıldır darbe anayasaları ile yönetiliyor. Bu darbe anayasalarından yönetilme ayıbından bu ülkeyi kurtarmayı başaramadık. Bu ayıpta herkesin kusuru var. Ama birinci kusur siyasilerdedir. Parlamentoda olan partilerdedir. AK Parti bu konuda en samimi parti olmuştur” dedi.
Bozdağ, 2006 ve 2007 yıllarında anayasa çalışması başlattıklarını, 2008 yılına gelindiğinde ise AK Parti’ye kapatma davası gündeme geldiğini belirtti ve “AK Parti’ye yargıdan bir aracı ile, ‘anayasa çalışmalarının durdurulması’ talimatı geldi; Cemil Çiçek üzerinden. Biz buna rağmen anayasa çalışmalarımızı devam ettirdik. Fakat 14 Mart 2008’de kapatma davası açıldı. Gördük ki yeni anayasa yapma konusunda mesafe almada ciddi zorluklar var. Bu sefer anayasada ‘uzlaşmayla yapılabilecek değişiklikleri yapalım’ diye girişimde bulunduk. Anayasa konusunda toplumun değişik kesimlerinden görüşler alındı, pek çok ziyaretler yapıldı. Oradan da bir uzlaşma çıkmadı. 2010 referandumuna giden köklü değişiklikler yapıldı. 2011’de Cemil Çiçek başkanlığında bir uzlaşma komisyonu kuruldu. Neticede yine uzlaşılmadı” dedi.
‘Bir araya gelin, uzlaşın’
Yeni anayasa yapımı konusunda bütün partilere uzlaşma çağrısında bulunan, Bekir Bozdağ, milletin hiçbir partiye tek başına anayasa yapma yetkisi vermediğini dile getirdi. Bozdağ, “Türk halkı bugüne kadar parlamentoda ilk seçimden bu yana, hiçbir partiye tek başına anayasayı değiştirme yetkisi vermedi. Millet tarafından anayasa değişikliği konusunda referandum yetkisi verildi. Bu yetkiyle bazı değişiklikler de yapıldı. Milletin sandıktaki emri çok net; bir araya gelin uzlaşın, yeni bir anayasayı beraber yapın. Bir talimattır bence. Millet yeni bir anayasa değişikliği yapma yetkisini parlamentoda bulunan bütün partilere veriyor” ifadelerini kullandı.
217 kez anayasa çağrısı yapılmış
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yeni anayasa yapma çağrısının ilk olmadığını ifade eden Bozdağ şunları söyledi:
“Cumhurbaşkanımız bugüne kadar 217 kez yeni anayasa çağrısı yapmış. Bizim gündemimizden hiç düşmedi. Sayın Cumhurbaşkanımız yeni anayasa çağrısını tekrar gündeme getirdi; neden getirdi? Bir; bu darbe anayasası ayıbından kurtulmamız lazım. İkincisi mevcut anayasaya baktığımızda darbe ürünü, milletine, yasamasına, yürütmesine, yargısına güvenmeyen bir anayasa, üçüncüsü; insan haklarına dayalı olan bir anayasa değil. Kendi içinde çelişkileri var, Türkçesi çok bozuk. Bugüne kadar; mevcut anayasada 22 madde, 2 geçici madde yürürlükten kaldırılmış. 14 fıkra ve 5 cümle yürürlükten kaldırılmış. 31 madde hepten değişmiş. Toplamda 82 Anayasasında, 227 noktasında farklı değişiklikler olmuş, sistemden kopmuş, ruhlar çarpışıyor. Türkiye çok partili döneme geçtikten sonra yeni bir anayasa yapamamış. Halkın desteği ile bir anayasa yapılmamış. Demokratik bir anayasa yapılmamış. Herkesin katkı vereceği bir anayasa için de yöntem oluşmamış.”
‘Kimse elini taşın altına koymuyor’
Bozdağ, artık yeni bir anayasanın zamanı geldiğini belirterek, “1982 Anayasası’na darbenin ruhu işlemiş. Yeni bir anayasayı sadece AK Parti istemiyor, bütün partiler istiyor. Siyasi partilerin seçim beyannamelerinde var yeni anayasa. Türkiye’de yeni anayasa istemeyen hiçbir kesim yok. Türkiye’de herkes, her kesim yeni bir sivil anayasa konusunda müttefik. Ama kimse elini taşın altına koymuyor. Türkiye’de herkesin isteyip de yapamadığı tek şey yeni anayasadır” diye konuştu.
‘Bu anayasayla yürüme şansı yok’
Bekir Bozdağ, Türkiye’de neden yeni sivil bir anayasa değişikliğinin yapılamadığı konusu ile ilgili “Siyasi partiler niyet okumayı çok seviyor. Madem Cumhurbaşkanımızın bir çağrısı var, bir beyanı var, ‘gelin yeni bir anayasa için masaya oturalım’ çağrısını yaptı. Halkta sorun yok. Meclis’te temsil edilen partilerde sorun var. Parlamentoda bulunan partilerin iyi niyetli olması temel şarttır. Masaya oturan herkes yumruğunu sıkarak oturuyor, rakip gibi oturuyor. Milli takım gibi masaya oturmak lazım. Masaya rakip değil ekip olarak oturmak lazım. Yeni anayasayı yapmak için otururken, milli takıp ruhuyla oturmamız lazım. Türkiye yeni bir anayasa yapacaktır. Yeni anayasa zordur; ama imkansız değildir. Bu zoru başarmanın şerefi neden bu döneme ait olmasın? Mevcut anayasa, parlamenter sistemi esas olarak yapılmış. Bu anayasanın felsefesi kimseye güvenmeyen bir anayasa; bu anayasayla yürüme şansı yok” ifadelerini kullandı.
‘Uzlaşma komisyonu kurulmalı’
Bozdağ, geçmişte yapılan bütün anayasa değişikliklerinde komisyon kurulduğunu aktararak, “Darbe anayasaları bile hazırlanırken bir bilim komisyonu kurulmuş. Komisyon hepsinde var. Dolayısıyla yeni anayasa değişikliği için adı ne olursa olsun bir uzlaşma komisyonu kurulması gerekiyor. O komisyon çalışır. Meclis gündemine gelir, halkın oyuna sunulur. Böyle bir yöntem olabilir. Yine; 1993’te olduğu gibi partilerin öneri taslakları olur ve müzakere yapılarak birleştirilebilir. Ondan sonra anayasa komisyonuna gelir. Onun dışında itilaflı konular için ayrı ayrı halk oylaması yöntemi de benimsenebilir. Umuyorum Cumhuriyetin 100’üncü yılına yeni bir anayasa ile damga vururuz” diye konuştu.
Kaynak: DHA
