Ulaştırma Ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, CNN Türk ekranlarında Hafta Sonu programında Hakan Çelik’in sorularını cevapladı. Bakan Uraloğlu “5G’yi Türkiye’de deneyimlemeye başladık. Deneme izni verdik. Bu sene çıkmadan ihale takvimini açıklarız, önümüzdeki yılın ilk çeyreğinde ihalesini yaparız, 2026’nın başında ilk sinyali alırız” dedi.
“OLUMSUZ HAVA KOŞULLARINA KARŞI ÖNLEMLER ALINDI”
Bakan Uraloğlu’nun açıklamaları şöyle: Meteoroloji günler öncesinden uyarılarını yaptı. Karayollarında önlemler aldık. Kar yağışına karşı. 1 Aralık kış lastiğine ilişkin uyarımız olmuştu. Kış lastiği kar lastiği değildir. Şiddetle tavsiye ediyoruz. Antalya, Ankara ve İstanbul’da havayoluyla ilgili bütün uçakları indiremiyoruz, bazı iptaller var. Bakanlık olarak almamız gereken önlemleri aldık.
“TALEPLERİMİZ KARŞILANMAYA BAŞLANDI”
“58 milyon Instagram’ın kullanıcısı var. Nüfusun 75 milyonu sosyal medya kullanıcısı, günlük 7 saat kullanımı var. Buralardan faydalanıyoruz ama hepimizin uyması gereken kurallar var. Toplumsal hassasiyetlerimiz var. Biz bunlara uyulmasını istiyoruz. Yasakçı zihniyet içinde olmak istemiyoruz. Kurallar çerçevesinde yönetmeye çalışıyoruz. Kurallara uymayanları biz yaptırımlarla karşı karşıya bırakacağız dedik ve bırakmaya başladık. İçerik çıkarmaya yönelik taleplerimiz karşılanmıyordu, şimdi üst seviyeden karşılanmaya başlandı.
“SOSYAL MEDYA PAYLAŞIMLARI DİSİPLİNLİ DEĞİL”
Bu düzenleme Google Türkiye değil de global tarafta yapıldı. Türkiye temsilcilerinin bize ilettikleri, bilgi sahibi olmadıkları, ikinci defa sorduk, onlardan dönüş bekliyoruz. Rekabet Kurumu’yla beraber. Orada gerçekten haksızlık olduğunu tespit ettiğimizde Rekabet Kurumu’yla adım atmamız söz konusu.
Instagram, Youtube, WhatsApp, TikTok, Facebook, X en çok kullanılan sosyal medya platfromları. Sosyal medyayı ayrıştırmak lazım. Çok fazla paylaşım var ve tam disiplinli değil. Sosyal medyada her karşımıza çıkana inanmayalım.
“GÜNLÜK 422 BÜYÜK SALDIRI OLUYOR”
Sizin önünüzdeki bilgisayar birkaç bin dolarlık bilgisayarla önlem almazsanız milyonlarca dolarlık yatırım felç edilebilir. Siber güvenlik noktasında ulusal olarak almamız gereken önlemler var. Saldırı olsaydı şu anki yayın gidebilirdi. 7200 civarında noktada işbirliği halindeyiz. Bütün ülkemizi bu vesileyle korumuş oluyoruz. Günlük 422 büyük saldırı oluyor, bunlar engelleniyor. Siber güvenlik bu noktada almamız gereken önlemleri alıyoruz. 4 ana yazılımla sistemleri tarıyoruz. Kimsenin özeli bizim radarımızda, merak alanımızda değil.
“119 FETÖ HESABI ENGELLENDİ”
Bazı hesapların engellenmesi, askıya alınması vs… Emniyet, MİT, Adalet, İçişleri, Dışişleri Bakanlıklarıyla güzel işbirliğimiz var. Terör tanımına uyan paylaşımları yapanları takip edip onları askıya aldırıyoruz. Sosyal medya platformları eskiden olmadığı kadar dikkate alıyorlar bizi. Geçenlerde 119 FETÖ hesabı engellendi.
“5G’DE İLK SİNYAL 2026’DA ALINACAK”
5G’yi Türkiye’de deneyimlemeye başladık. Deneme izni verdik. Bu sene çıkmadan ihale takvimini açıklarız, önümüzdeki yılın ilk çeyreğinde ihalesini yaparız, 2026’nın başında ilk sinyali alırız.
“TÜRK TELEKOM’UN İMTİYAZ HAKKININ YENİLENMESİ SÖZ KONUSU”
Türkiye’de genel olarak kurulu kapasite var. Bunu nereye kadar eriştirebiliyoruz, caddeye, sokağa, apartmanın girişine kadar fiber eriştirebiliyoruz. Bundan sonra bina içine giriliyor ve bu noktada işletmelerin görev ve sorumlulukları yok. İç tesisattaki bakırları kaldırıp fiber döşenmesi gerekiyor. 2026 yılında Türk Telekom’un imtiyaz hakkının yenilenmesi söz konusu. Hazineye daha çok katkıdan ziyade yatırımı önceleyeceğiz. Hazineye şu kadar milyar dolar değil de şu kadar altyapı yatırımı diyeceğiz.
“KALKINMA YOLU İSTEDİĞİMİZ HIZDA OLMASA DA İLERLETİYORUZ”
Kalkınma Yolu, Irak’ın Faw limanından başlayıp Türkiye’ye gelecek. Ülkemizde 2900 kilometre geçerek Kapıkule’ye giden bir proje. Proje aşağı yukarı Irak tarafında bitti. İstediğimiz hızda olmasa da projeyi ilerletiyoruz. Irak’ta karar alma mekanizmalarında pratiklik yok. Kamyoncular bunu yapar, ben hangi yoldan gidersem ne kadar zamanla ne kadar yakıtla giderim, otoyol varsa ne kadar öderim diye hesap yapar. Burası da tam böyle bir tarifle hareketle ilerliyor. Süveyş Kanalı’nda Çin’den çıkıp Londra’ya giden gemi 35 günde gidiyor. Şimdi Ümit Burnu’ndan dolaşıyor 45 gün sürüyor. Kalkınma Yolu bittiğinde sadece 25 günde ulaşacak.
İlk etapta hızlıca yapalım diyoruz, 8 milyar dolar, çift yapalım 15 milyar dolar, otoyol da yapalım dersek 20 milyar doları buluyor.
Motosikletlerle ilgili ilk gündeme 10 sene önce geldiğinde, motosiklet dengesi daha nazik olan bir araç. Kaza sonucunda düşme sırasında eğer yolda oto korkuluk varsa alt bölümü 30-40 cm boştur, düşey dikmeler vardır. Ağır yaralanmalara neden oluyor. Oraya o genişliği kapatacak şekilde yatay eleman koyuyoruz. 150 kilometreyi geçtik. Motorculardan geri bildirim alıyoruz, nereler kritik diyoruz.
TAKSİ, DOLMUŞ VE OTOBÜSLERE YÜZ TANIYAN KAMERA GELİYOR, ÇALIŞMA SÜRESİ KISALACAK
Otobüslerle ilgili genel anlamda seyahat eden, güzergahları yolcuları vs… orada en kıymetli olan da takografların takibi. Yaşanan bazı kazalar ve güvenlikle ilgili problemlerden dolayı taksi, dolmuş ve otobüslere kamerayı zorunlu hale getiriyoruz. Sürücü 8 saatten fazla araç kullanamaz diyoruz. Benim belgem kullandı sürem doldu, diğer belgeyi takıyoruz ama yine ben kullanıyorum. Bunun önüne geçmek için kamera koyup yüz tanımayla önüne geçeceğiz. Önümüzdeki yılın ilk aylarında yakında yapacağız.
“OTOYOLLAR YENİDEN İHALE EDİLEBİLİR”
2002’den bu yana 1500-1600 kilometre otoyol yaptık. Otoyollarda 1500 kilometre yaptırdık. Yap-İşlet-Devret yollarını devraldığımızda iki şey yapabiliriz. Yeniden onun işletmesinin ihale edilmesi ya da onun karayolları tarafından işletmesinin yapılması. Muhtemelen bunların tekrar işletilmesinin, ihaleye gitmesini düşünüyoruz. Dünyada 250 müteahhit firma arasında 43 Türk müteahhit var. Müteahhitlik sektöründeki en büyük eksiğimiz yurt dışında iş alan firmalarımız eğer krediyi kendileri bulacaksa biz onlara imkan tanıyamıyoruz. Bu noktada gelecekte neler yapabiliriz, konuşuyoruz.
“ANTALYA-ALANYA ARASI 50 DAKİKAYA DÜŞECEK”
Ankara’nın doğusunda 41 ili bağlayacak olan Delice 122 kilometrelik ihale yaptık, sözleşmesini yaptık. Antalya – Alanya arası birkaç kilometre kısaltacak ve 50 dakikaya düşecek. Otoyollardaki 140 kilometre hızla gidiliyor. Başakşehir Nakkaş yolunda ana arter gibi bağlanacak yer var, 2026 gibi bitiririz.
“KUZEY DEMİRYOLU 2029’DA HİZMETE ALINIR”
YSS’nin tabliye genişliği 59 metre, 4 gidiş 4 geliş karayolu var, ortada da 2 tane demiryolu var. Biz bunu yaparken buradan demiryolu geçiririz demiştik. Boğaz geçişinde demiryolu hazır. Çin’den Londra’ya kadar gidecek trenin boğazdan ve sürekli istenen kapasiteyle geçmesi için. Birkaç ay içinde Kuzey Demiryolu’nun projesini yaparız. 2028-2029’da bitirip hizmete alırız.
“İSTANBUL-ANKARA 80 DAKİKAYA DÜŞECEK”
Ankara-İstanbul 80 dakika sürecek. 8-10 yıllık periyotta, 2034’e gittiğimizde devreye almış oluruz. Bu projeye Körfez’den talip var.
“İSTANBUL’UN TRAFİĞİNİ YER ÜZERİNDE ÇÖZME ŞANSIMIZ YOK”
Gayrettepe-Kağıthane hattında bu sadece kent içi değil, havalimanlarını bağlayan ana merkezlerdir diye bakanlığı bağlar deyip biz yaptık. Bu konular kendi mecrasının dışına çıkarılabiliyor. Bunun çok o tarafında değiliz. Bakanlık olarak bunun gayreti içindeyiz. İstanbul’un ihtiyacı yaklaşık 1000 kilometreler civarındadır. Biz bu trafiği yer üzerinde çözme şansımız yok.