ULAŞTIRMA POLİTİKALARI V
Güney Aksı
Bu aks Muğla, İskenderun arasında tüm güney sahillerini geçip, İskenderun’dan sonra Gaziantep-Şanlıurfa-Mardin-Cizre-Hakkâri yoluyla Urumiye’ye bağlanacak, buradan Tebriz’e ulaşarak Tebriz’den güneye doğru devam ederek Kirmanşah ve Ahvaz’ı geçip Basra Körfezinde Humeyni Limanına erişecektir.
Güney Aksın bir ayağı İskenderun’dan güneye yönelerek Lazkiye- Tartus-Trablus- Beyrut-Kudüs üzerinden Güney’e doğru Akabe Limanına ulaşan bir kolu olacak Kudüs’ten sonra Akdeniz kıyılarını takiben Port Said üzerinden Kahire ve İskenderiye’ye ayrılan iki ayrı kolu olacaktır. Bu kol Mısırdan sonra Libya, Tunus ve Cezayir’i geçip Rabat’a kadar ulaşacaktır.
Güney Aksın bir başka ayağı Gaziantep- Kilis- Halep- Hama- Humus- Şam üzerinden Amman’a ve orandan Hicaz Demiryolu’na bağlanarak Mekke Medine ve Cidde’ye, Mardin-Musul-Erbil-Kerkük-Bağdat üzerinden Basra Körfezinde Kuveyt Şehrine bağlanan bir hat planlanacaktır.
Güney Aks, ülke toprakları içinde 3 ayrı bağlantı yolu ile (Antalya-Burdur/Isparta- Afyon Hattı ile, İzmir-Aydın-Denizli Hattı ve Afyon-Konya-Karaman-Mersin Hattı) Orta Aks’a bağlanacaktır.
Orta Aks
Orta Aks, İzmir-Turgutlu-Salihli-Kula-Uşak üzerinden Afyon’a bağlanacak, ayrıca Manisa-Akhisar-Balıkesir-Bursa-Yalova üzerinden İzmit’te Kuzey Aksına bağlanacaktır. İzmir’den başlayan bir diğer kol ege kıyılarını takip ederek Aliağa-Bergama-Ayvalık-Edremit-Çanakkale-Gelibolu-Malkara-Tekirdağ-Çorlu güzergahı üzerinden Kuzey Aks’a bağlanacaktır. Malkara’dan batıya doğru bir hat ile Keşan-İpsala-Dedeağaç-Kavala-Selanik üzerinden Üsküp’e bağlanacak oradan Priştine üzerinden Karadağ’dan geçerek Saraybosna’ya bağlanacaktır. Priştine’den Tiran’a bir hat çekilecektir. Orta Aks, ayrıca Afyon-Eskişehir-Kütahya-Bilecik üzerinden Adapazarı’nda Kuzey Aksa bağlanacaktır. Orta Aks Afyon-Ankara-Kırıkkale-Kırşehir-Kayseri-Malatya-Elâzığ-Bingöl-Bitlis güzergahından, Van Gölü’nün Güneyinden dolaşarak Hoy’dan İran topraklarına girip Tebriz’de İran demiryollarına katılacaktır. Tebriz’den Tahran’a ve oradan Meşhed üzerinden Türk Dünyasına erişecektir.
Orta Aksta Kırıkkale’den ayrılacak bir alt güzergâh Kırıkkale-Yozgat-Sivas-Erzincan-Erzurum-Yağan-Iğdır üzerinden Erivan’a ve oradan Kelbecer üzerinden Ağdam yolu ile Bakü’ye bağlanacaktır. Erzurum-Kars-Tiflis-Bakü yolunun etkinliği artırılacaktır
Kuzey Aks
Avrupa’dan Edirne Üzerinden Türkiye topraklarına giren Kuzey Aks Çerkezköy üzerinden Halkalı’ya bağlanacak ve Marmaray yoluyla İzmit-Sakarya-Düzce-Karabük üzerinden Samsun’a Bağlanacaktır. Karadeniz kıyısında kalan yerleşim ve üretim merkezleri olan Zonguldak, Ereğli, Bartın ve Sinop en yakın yerlerden Kuzey Aksına bağlanacaktır. Samsun’dan Karadeniz Sahili Boyunca devam edecek aks Ordu-Giresun-Trabzon-Rize yoluyla Batum’da Gürcistan demiryolları ile birleşecektir.
Ordu-Adana veya Samsun-Adana arasında doğrudan bağlantılı Akdeniz-Karadeniz Demiryolu inşa edilecek bu yol Kuzey Aks, Orta Aks ve Güney Aks bağlantılı olacaktır.
- Demiryollarının geçtiği yerlerdeki tüm Organize Sanayi Bölgeleri, Nitelikli Tarım Merkezleri, Demir Çelik Tesisleri gibi Büyük Üretim Merkezleri Lojistik Merkezleri olarak kabul edilip demiryolu bağlantıları yapılacak, tüm limanlar, hava alanları ve otobüs terminalleri mutlaka bir demiryolu aksı ile bağlantılı olacaktır. Tüketim merkezlerinde Lojistik Merkezleri oluşturularak yük taşımacılığının demiryolu ağırlıklı hale gelmesi sağlanacaktır.
- Mevcut kamyon ve nakliye araç parkı her türlü vergiden muaf kılınmış akaryakıt desteği ile istasyonlara ve lojistik merkezlerine kadar olan taşımada görevlendirilecektir.
- Mevcut limanlar ıslah edilerek kapasiteleri artırılacak yükleme-boşaltma ve bekletme maliyetleri yeniden düzenlenerek, demiryolu bağlantılı olarak özellikle yük taşımacılığında etkin hale getirilecek, düzenli seferler programlanacaktır.
- İnşa edilecek tüm demiryolları ve demiryollarında kullanılacak teknik aksam ve donanım, travers, lokomotif, vagon, elektrikifikasyon ve elektronik kumanda merkezleri, yazılımlar, sinyalizasyon gibi tüm yatırım ihtiyaçları yerli kaynaklardan temin edilecek, hiçbir ithal girdi kullanılmayacaktır. Bunun için Tülomsaş ve Tüvasaş gibi ilgili devlet kuruluşları yeniden organize edilecek, bu kurumların yönetimlerine ve ortaklıklarına özel şirketlerin ve üniversitelerin iştirak etmesi sağlanacaktır.[1]
[1] Bu bölümde bahsedilen demiryolları aksları grafiker Veli Koç tarafından büyük bir haritada gösterilerek çok yakında yayınlanacaktır.